Prezydent RP podpisuje nową komisję polityczną do zbadania rosyjskich wpływów

W poniedziałek polski prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę powołującą nową, potężną komisję do zbadania wpływów Rosji na polskich polityków i usunięcia z urzędów publicznych osób uznanych za winne.

Ustawa spotkała się z ostrą krytyką liberalnej opozycji i prawników za utworzenie komisji kontrolowanej przez rządzącą partię Prawo i Sprawiedliwość (PiS), która mogłaby wykluczać z życia politycznego osoby znajdujące się pod wpływem rosyjskich interesów. Odkąd PiS doszedł do władzy w 2015 roku, uchwalił kilka ustaw mających na celu uciszenie krytyków, w tym w mediach i sądownictwie.

Zgodnie z ustawą komisja „zbada wpływ Rosji na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022”. Politycy uznani za „działających pod wpływami rosyjskimi na szkodę republiki” mogą zostać wykluczeni z pełnienia funkcji publicznych i odmówiono im poświadczenia bezpieczeństwa na okres do dziesięciu lat.

Platforma Obywatelska (PO), główny rywal PiS w nadchodzących jesiennych wyborach, rządziła w latach 2007-2015. Były premier PO i lider opozycji Donald Tusk jest postrzegany jako główny cel nowej ustawy. A opozycja nazwała to #LexTusk. PiS wielokrotnie zarzucał Tuskowi działanie w interesie Rosji w przeszłości.

Podczas gdy Polska przygotowuje się do jesiennych wyborów parlamentarnych, „PiS ma teraz narzędzie do oczyszczenia listy wyborczej partii opozycyjnych lub potencjalnego rządu z opozycji, jeśli wygrają” – powiedziała dziennikarka ekspertka Ewa Siedlecka. Kwestie prawne z Politica Weekly.

„Komisja mogłaby też posłużyć do ujawnienia «haków», jakie PiS zbiera na politykach opozycji, w tym nielegalnej inwigilacji przy użyciu oprogramowania Pegasus” – dodała Siedlicka w poniedziałkowy poranek na antenie TVN24.

„To zły dramat przedwyborczy” – podsumował.

Duda powiedział jednak w poniedziałkowym porannym oświadczeniu, że powołanie komisji to sposób na ochronę interesów RP. „Moim zdaniem bardzo ważne jest ujawnienie opinii publicznej, w jaki sposób wybrani przedstawiciele pełnili swoje funkcje, aby mogli wyrobić sobie na ten temat własne zdanie” – powiedział.

Duda powiedział, że będzie też wzywał do powołania podobnej komisji na szczeblu europejskim do zbadania wpływów Rosji na polityków UE i państwa członkowskie UE.

Prezydent zapowiedział, że prześle do Trybunału Konstytucyjnego do oceny niektóre kontrowersyjne akty prawne, krytykowane przez prawników jako niekonstytucyjne. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że Trybunał Konstytucyjny zaakceptuje cały tekst legislacyjny, ponieważ Duda najpierw podpisze projekt ustawy, a następnie prześle niektóre fragmenty do oceny. W tej konkretnej sprawie Trybunał Konstytucyjny ma orzekać w pięcioosobowym składzie, a PiS uważa kolejnych sędziów za „przyjaznych” sądowi.

W międzyczasie prawo i tak będzie egzekwowane. Po podpisie Dudy zdominowany przez PIS parlament może teraz przystąpić do wyboru dziewięciu członków przyszłej komisji.