Stan zaawansowania rozszerzenia strefy euro – EURACTIV.com

Euro istnieje od ponad 20 lat, ale wiele państw członkowskich UE jeszcze się nie zarejestrowało, przy czym jako główną przeszkodę wymienia się niechęć z powodów politycznych i ekonomicznych.

Podczas gdy wszystkie państwa członkowskie UE z wyjątkiem Danii są teoretycznie zobowiązane do przyjęcia euro, Szwecja, Polska, Czechy, Rumunia, Węgry, Bułgaria i Chorwacja jeszcze z niego nie korzystały.

Na przykład Szwecja mogłaby szybko przystąpić do strefy euro, gdyby istniała do tego wystarczająca wola polityczna. Ale odkąd Szwedzi zagłosowali przeciwko przyjęciu waluty w referendum w 2003 r., Szwecja nadal unika spełnienia jednego z kryteriów wejścia, odkładając tym samym wejście do strefy euro.

Dołączyć do Chorwacji w 2023 roku?

Bułgaria i Chorwacja zostały przyjęte do mechanizmu kursów walutowych (ERM II) w lipcu 2020 r., który łączy waluty krajowe z euro z niewielkim marginesem na wahania kursów walut. Kraje muszą uczestniczyć przez co najmniej dwa lata w ERM II, przed wprowadzeniem euro.

„To okres testowy, aby zobaczyć, jak gospodarka narodowa kraju kandydującego może funkcjonować bez potencjalnych wahań kursów walutowych” – wyjaśnił Zholt Darvas, starszy członek w Centre for Economic Thought Bruegel.

Bułgaria ma nadzieję na wprowadzenie euro w 2024 r., a Chorwacja planuje do stycznia 2023 r., oczekując na ostateczne zatwierdzenie.

Aby Chorwacja mogła osiągnąć swój cel, potrzebuje pozytywnej oceny Komisji Europejskiej wiosną 2022 r. i późniejszej decyzji Rady Unii Europejskiej latem 2022 r.

Czy inflacja może być przeszkodą?

Chorwacki Bank Narodowy jest optymistą, że Chorwacja, której gospodarka jest w dużej mierze zależna od turystyki i usług, spełni unijne kryteria przystąpienia.

„Chorwacja de facto spełnia kryteria konwergencji na bieżąco od 2016 r.” Rzecznik banku powiedział EURACTIV.

Ze względu na niedawny wzrost inflacji Chorwacja może naruszyć standard stabilności cen. Ponieważ jednak wzrosty cen można zaobserwować również w strefie euro, Chorwacki Bank Narodowy przekonywał, że Chorwację należy jednak uznać za spełniającą to kryterium.

Większość Chorwatów uważa, że ​​wprowadzenie euro będzie miało pozytywne konsekwencje dla kraju, wynika z sondażu Eurobarometru z 2021 r. Jednak 70% uważa, że ​​może to doprowadzić do wzrostu cen.

Myślenie polityczne w Polsce

Polska, największy kraj członkowski UE, który nadal posługuje się walutą narodową, nie ma wstępu do strefy euro pod rządami obecnego rządu.

powiedział Stefan Kowalek, polski ekonomista i były wiceminister finansów.

Według niego wielu Polaków obawia się, że obecny prawicowy rząd może wyprowadzić Polskę z Unii Europejskiej. Dla nich wejście do strefy euro byłoby sposobem na związanie Polski z Unią, zapobiegając w ten sposób „Polexitowi”.

Jednak z ekonomicznego punktu widzenia Kawalec podchodzi sceptycznie do zalet wejścia Polski do strefy euro.

„Ze względu na walutę krajową mamy mechanizm antycykliczny, który służy naszemu wzrostowi gospodarczemu w długim okresie.„

Kiedy gospodarka światowa jest w dobrej kondycji, która wspiera nasze rynki eksportowe, złoty ma tendencję do wzrostu, ograniczając ożywienie gospodarcze. Ale jeśli mamy pogorszenie w gospodarce światowej, to zobaczymy deprecjację złotego, która działa w przeciwnym kierunku – tłumaczył Kawalek dla EURACTIV.

Korzyści z lokalnej waluty

Darvas z Bruegel zgadza się, że kurs walutowy może być ważnym narzędziem radzenia sobie ze wstrząsami gospodarczymi.

„Podczas światowego kryzysu finansowego polski złoty, węgierski forint i czeska korona straciły na wartości o 20-30% w stosunku do euro, co pomogło tym gospodarkom w adaptacji” – powiedział.

Jednak zarówno w Bułgarii, jak i Chorwacji ta funkcja lokalnej waluty nie jest w praktyce dostępna. Na przykład Bułgaria od 1999 r. powiązała swoją walutę z euro.

Tymczasem w Chorwacji panuje wysoki stopień „euro”, co oznacza, że ​​euro już teraz odgrywa ważną rolę w gospodarce poprzez zobowiązania ograniczone do euro.

„Dla Chorwacji utrata niezależności monetarnej jest bardziej kosztem teoretycznym niż praktycznym, biorąc pod uwagę aprecjację euro i stosunkowo ograniczoną przestrzeń dla płynnej polityki kursowej” – powiedział w komentarzach e-mail do EURACTIV Chorwacki Bank Narodowy.

Cierpliwość w Rumunii

W przypadku Rumunii warunki są znowu inne, ponieważ opiera swoją politykę po części na działaniach regionalnych partnerów gospodarczych.

„Nie spodziewam się, że Rumunii spieszy się z przystąpieniem do Europejskiej Unii Monetarnej, chyba że Polska zbliży się do euro” – powiedział Andrei Radulescu, dyrektor ds. badań makroekonomicznych w Banca Transilvania.

Obecnie Rumunia nie spełnia kryteriów konwergencji.

Według Radulescu, Rumunia może być w stanie spełnić kryteria wejścia do strefy euro do 2025 roku, kiedy uważa, że ​​należy ponownie rozważyć kwestię wejścia do strefy euro.

„Bycie członkiem UE, ale nie strefy euro, nie jest efektywne z ekonomicznego punktu widzenia” – powiedział EURACTIV Radulescu.

„W średnim okresie, dopóki istnieje euro, Rumunia powinna być członkiem strefy euro” – dodał, zwracając uwagę, że pozostawanie poza strefą oznacza wyższe koszty transakcyjne i stopy procentowe.

Darvas, który przeanalizował, jak kraje członkowskie UE, zarówno w strefie euro, jak i poza nią, radzą sobie gospodarczo, odkrył, że kraje mogą prosperować w obie strony.

„Przystąpienie do strefy euro to decyzja polityczna. Argumenty ekonomiczne wyraźnie nie faworyzują jednej opcji nad drugą” – powiedział EURACTIV.

Dwadzieścia lat euro: sukces i niekorzyść

Mimo że zostało oficjalnie wprowadzone 1 stycznia 1999 r., dla większości Europejczyków stało się rzeczywistością 1 stycznia 2002 r., kiedy wprowadzono do obiegu pierwsze monety i banknoty euro.

** Do artykułu przyczynili się Zoran Radosavljevic, Bogdan Nyago i Mateusz Kocharczyk.

[Edited by Alice Taylor]