Eksport Polski do Kirgistanu wzrósł ponad 18-krotnie po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Kraj środkowoazjatycki postrzegany jest jako droga do Rosji, omijająca sankcje nałożone na bezpośredni eksport do Moskwy.
Inne kraje zachodnie również odnotowały wzrost eksportu do Kirgistanu, choć jeden z ekonomistów zwraca uwagę, że największe są dla Polski i Niemiec.
Według oficjalnych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), w lutym 2022 r., w miesiącu, w którym Rosja najechała Ukrainę, Polska wyeksportowała do Kirgistanu towary o wartości 10,19 mln zł (2,33 mln euro według dzisiejszego kursu wymiany).
Do listopada 2023 r., ostatniego miesiąca, za który dostępne są dane, kwota ta osiągnęła 186,9 mln zł (42,7 mln euro), co oznacza wzrost o 1733% w tym okresie.
W tym okresie 7-milionowy Kirgistan przeskoczył ze 119. na 49. miejsce wśród polskich kierunków eksportu. Głównymi produktami z Polski docierającymi do Kirgistanu są samochody, zmywarki i kserokopiarki.
Udział Kirgistanu w całkowitym eksporcie Polski pozostaje niewielki i wynosi 0,14%. Jednak jego wzrost z 0,01% w ciągu zaledwie 22 miesięcy zwrócił uwagę ekspertów, którzy postrzegają to jako dowód na obejście przez firmy sankcji nałożonych na Rosję w związku z jej agresją na Ukrainę.
„Nie jest możliwe, aby te towary były przeznaczone do konsumpcji krajowej w Kirgistanie” – komentuje polskie dane Robin Brooks, główny ekonomista Instytutu Finansów Międzynarodowych.
„Wyraźnie zwracają się w stronę Rosji, gdzie pomagają utrzymać gospodarkę wojenną Putina. UE przymyka na to oko” – dodał.
Eksport Polski do Kirgistanu wzrósł o 1900% od czasu inwazji Rosji na Ukrainę. Nie jest możliwe, aby towary te były przeznaczone do spożycia krajowego w Kirgistanie. Wyraźnie kierują się do Rosji, gdzie pomagają utrzymać gospodarkę wojenną Putina. Unia Europejska przymyka oko… pic.twitter.com/oUGrQk7jUz
– Robin Brooks (@RobinBrooksIIF) 10 stycznia 2024 r
Brooks podkreślił również, że kilka innych krajów wykorzystuje Kirgistan jako drogę do uniknięcia sankcji nałożonych na Rosję, w tym Niemcy, Litwa, Estonia, Łotwa, Włochy i Stany Zjednoczone.
Zaznacza jednak, że Polska i Niemcy są największymi eksporterami do Kirgistanu od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę i „nic nie wskazuje na to, aby ten eksport wyhamował”.
Dwoma największymi eksporterami do Kirgistanu – od czasu inwazji Rosji na Ukrainę – są Niemcy (czarny) i Polska (niebieski). Nic nie wskazuje na to, że eksport ten, który prawie na pewno kieruje się do Rosji, zwalnia. Co robi Unia Europejska? pic.twitter.com/4KoNpLV2cE
– Robin Brooks (@RobinBrooksIIF) 23 stycznia 2024 r
W całym 2022 roku eksport Polski do Kirgistanu wyniósł 532,5 mln zł (121,65 euro), w porównaniu z 102,4 mln zł (23,40 euro) w 2021 roku, co oznacza wzrost o 420% rok do roku. W pierwszych 11 miesiącach 2023 roku było to blisko 2 miliardy złotych (460 milionów euro).
Inne kraje Azji również odnotowały w tym okresie wzrost eksportu z Polski. Jednak Kirgistan był największy.
Polski Instytut Ekonomiczny (PIE), powiązany z państwem zespół doradców, zauważył pod koniec ubiegłego roku, że choć eksport do Kirgistanu wzrósł wówczas 22-krotnie, to dla Kazachstanu i Uzbekistanu te same wartości wyniosły około 2,5, a dla Indyk. 2.4 – podaje Business Insider Polska.
Polska pozostaje zdecydowanie największym w UE odbiorcą LPG z Rosji, pomimo zapowiedzi zaprzestania takiego importu.
W ubiegłym roku wydała na rosyjski LPG 710 mln euro, co stanowi około dwóch trzecich całkowitego importu do UE. https://t.co/d1kP2RcegD
– Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 4 kwietnia 2023 r
Podobnie jak Brooks, PIE twierdzi, że „zmiany dotyczą sposobów obejścia sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś po inwazji na Ukrainę”.
Polski rząd był w czasie wojny jednym z najgłośniejszych międzynarodowych sojuszników Ukrainy, wzywającym m.in. do zaostrzenia sankcji na Rosję. Nowy rząd, który objął władzę w zeszłym miesiącu, podtrzymał to stanowisko.
Jednak Polsce zarzuca się także próbę wykorzystania luk w sankcjach, m.in. poprzez kontynuację importu rosyjskiego LPG do Polski oraz import rosyjskiej ropy do Czech przez polskiego państwowego giganta energetycznego Orlen.
Czechy importują najwięcej rosyjskiej ropy od 2021 roku, co wywołało protesty w Pradze.
Rząd zwraca jednak uwagę, że za import odpowiada polska państwowa spółka Orlen, do której należą jedyne dwie czeskie rafinerie ropy naftowej. https://t.co/yiW08598LM
– Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 13 września 2023 r
Notatki z Polski są zarządzane przez niewielki zespół redakcyjny i publikowane przez niezależną organizację non-profit utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie moglibyśmy robić tego, co robimy.
Główny autor obrazu: Samuela Wolffela/Pexels
Alicia Ptak jest starszą redaktorką Notes z Polski i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla Reutersa.
„Certyfikowany guru kulinarny. Internetowy maniak. Miłośnik bekonu. Miłośnik telewizji. Zapalony pisarz. Gracz.”
More Stories
GIP i KKR należą do firm chcących przejąć udziały w polskim oddziale Cellnex
Rozszerzanie współpracy poza obronność o gospodarkę i energetykę
GIP i KKR należą do firm chcących przejąć udziały w polskim oddziale Cellnex