Ule w Polsce to tylko niektóre z niedźwiedzi odpowiedzialnych za konflikty między człowiekiem a dziką przyrodą

Wiadomo, że niedźwiedzie brunatne zamieszkują lasy karpackie w Polsce i faktycznie powodują około 52 szkód rocznie. 92% tych szkód ma miejsce w pasiekach – wyspecjalizowanych obiektach, w których pszczoły są trzymane w celu produkcji miodu i świadczenia usług zapylania dla rolnictwa.

W 2014 roku naukowcy udali się w te okolice, aby zbadać przypadek uszkodzenia 15 pszczół w jednej pasiece. Na miejsce przybył zespół z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, który miał wydobyć DNA, które pozwoli zidentyfikować poszczególne niedźwiedzie odpowiedzialne za zniszczenia.

Naukowcy zebrali wszystkie próbki biologiczne z tego miejsca, w tym włosy i kał. Próbki zostały następnie zabrane do laboratorium w Krakowie, gdzie analiza wykazała, że ​​odpowiedzialna była za to samica niedźwiedzicy z dwoma młodymi. Trzy lata później została zidentyfikowana jako sprawczyni dwóch kolejnych podobnych incydentów.

W ciągu następnych czterech lat naukowcy odwiedzili 209 miejsc uznanych za zniszczone przez niedźwiedzie. W tych miejscach pobrano 146 próbek biologicznych i przeanalizowano je w laboratorium, jak poprzednio.

Równolegle z pierwszym wydarzeniem zespół przeprowadził całoroczne systematyczne pobieranie próbek genetycznych w całym regionie. Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ niedźwiedzie brunatne są rzadkie i poruszają się po dużych obszarach. Niedźwiedzie należy wabić za pomocą pułapek na włosy o atrakcyjnym zapachu, który skłoni niedźwiedzie do ich pocierania. Ostatecznie, korzystając ze złożonych modeli statystycznych, naukowcom udało się po raz pierwszy dokładnie policzyć niedźwiedzie brunatne żyjące we wschodnich polskich Karpatach.

„Odkryliśmy, że średnio tylko jedna trzecia z 72 niedźwiedzi żyjących na tym obszarze zajmuje się pszczelarstwem” – powiedziała Teresa Berezowska-Sinotta, główna autorka badań.

Mimo to nie wszystkie osobniki zostały zidentyfikowane na uszkodzonych stanowiskach z równą częstotliwością.

„Spośród niedźwiedzi, które weszły do ​​uli, około 33% było recydywistami. Oznacza to, że tylko niewielką część populacji można sklasyfikować jako osobniki „problemowe”” – kontynuuje Berezowska-Sinotta.

Obecna ogólna myśl jest taka, że ​​jeśli ktoś raz źle się zachowa, zrobi to ponownie. Jednak badanie zostało opublikowane w British Environmental Society Journal of Applied EcologyNiedźwiedzie brunatne okazały się wyjątkiem.

Badanie to ma ważne implikacje dla ochrony dzikiej przyrody i zarządzania konfliktami między człowiekiem a dziką przyrodą. Nuria Selva, główny autor badania, skomentowała: „Ludzie muszą zrobić więcej, aby zapobiec szkodom. Większość siedlisk pszczół i zwierząt gospodarskich jest albo słabo chroniona, albo ponownie skolonizowana przez duże drapieżniki, pozostawiając otwarte drzwi dla konfliktów.

Badanie wskazuje, że zrozumienie poszczególnych aspektów zachowań konfliktowych poprzez badania na poziomie populacji powinno być priorytetem w ekologii stosowanej i ochronie przyrody. „Bez zidentyfikowania konkretnych zwierząt zaangażowanych w konflikt i zrozumienia ich zachowania, konflikty nie mogą być naprawdę rozwiązane” – podsumował Selva.

Ten artykuł jest adaptacją komunikatu prasowego Instytutu Ochrony Przyrody.

Przeczytaj cały artykuł tutaj:

Berezowska-Sinotta, D., Konopiński, MK, Barton, K., Bautista, C., Revilla, E., Naves, J., Bytricka, A., Fiedin, H., Fernandez, N., Jastrzębski, D., Birka, B., Wiota, M., Wojdas, Z.& Selwa, N. (2023) Specjacja ma znaczenie w konfliktach między człowiekiem a dziką przyrodą: wzorce i obszar występowania niedźwiedzi brunatnych powodujących szkody w północno-wschodnich Karpatach.. Journal of Applied Ecology, 00, 1– 12. https://doi.org/10.1111/1365-2664.14388