Trzęsienie ziemi w Turcji: jak osoby, które przeżyły, radzą sobie z traumą

Liczba ofiar śmiertelnych w wyniku niedawnych niszczycielskich trzęsień ziemi w Turcji i Syrii wzrosła do ponad 50 000 – i pozostawiła wiele osób bez dachu nad głową. Miało to ogromny wpływ na zdrowie psychiczne osób dotkniętych tragedią, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. BBC rozmawiało z ocalałymi, zespołami poszukiwawczymi i ratowniczymi oraz ekspertami.

Było już dobrze po północy, kiedy dotarliśmy do Antakyi i szliśmy w ciemnościach przez całkowicie zniszczone miasto.

Nasz samochód się zepsuł, a zastępczy kierowca odmówił podwiezienia nas do centrum.

To trzeci dzień po trzęsieniach ziemi, które nawiedziły południowo-wschodnią Turcję. Nasz zespół pochodził z Maras, epicentrum trzęsień ziemi. Potwierdzono już śmierć tysięcy osób i od tego czasu liczba ta stale rośnie.

Gdy jechaliśmy główną drogą do Antakyi, wśród gruzów odbijały się echa karetek pogotowia. Ciężarówki pomocy, buldożery i ochotnicy utknęli w ciągnących się kilometrami korkach. To był absolutny bałagan na mrozie.

Burak Galip Akkurt i jego zespół z Tureckiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego Akot pracowali w czteropiętrowym budynku. Podejrzewali, że pod gruzami żyje 10 osób, w tym pięcioro dzieci.

Ich pochodnie przecinały ciemność wraku samolotu, gdy wykrzykiwali pytanie, które stało się tak znajome, że przecina Turcję jak nóż: „Czy ktoś mnie słyszy?”.

Czekali w zupełnej ciszy, mając nadzieję, że najcichszy dźwięk oddzwoni, a nawet usłyszy odgłos lekkiego ruchu, pstryknięcie palcem, pstryknięcie.

„Kiedy słyszysz głos dochodzący spod gruzów, jak się czujesz?” Burak zapytał w ciszy.

Wyjaśnił, że musi uciec od swoich uczuć, aby kontynuować akcję ratunkową, ale uderzy go po zakończeniu pracy i zwróci się o pomoc psychiatryczną, aby poradzić sobie ze wszystkim, czego był świadkiem.

„Nie jest łatwo dojść do siebie po tym, co widziałem. Jest to również bardzo bolesne i ekscytujące”.

Nikt nie uciekł z gruzów budynku, w którym pracowali tamtej nocy.

Następnego dnia spotkałem Dilka Egera. Została uratowana z budynku w pobliskim mieście Iskenderun, po tym jak była uwięziona przez osiem godzin.

„Wstrząs był niewiarygodnie silny. Natychmiast wstałem z łóżka i pobiegłem do pokoju taty. Krzyczałem. Ale moja mama, tata, brat, wszyscy milczeli. Myślałem, że tracę rozum ,” powiedziała mi.

Rodzice i brat Dilka zginęli pod gruzami. Utknęła, otoczona potłuczonym szkłem, z widocznym tylko czubkiem głowy. Przyjaciel rodziny był w stanie ją zidentyfikować i uratować gołymi rękami i nożem.

Przez pierwsze dwa dni w ogóle nie mogła płakać, ale kiedy leżała na kanapie w salonie swojej babci, rozmawiając ze mną spokojnie przez swoją mękę, wyraźnie zaczęła przechodzić przez wszystkie emocje.

Kiedy całowała i pieściła zdjęcie matki, obejmując się, zaczęła płakać.

„Moja mama oddała ostatnie tchnienie w moich ramionach” – powiedziała. „Nawet gdy się przytulałam, ratowała mnie, bo leżała na mnie. Nic nie mogłam dla niej zrobić”.

„Mój brat utknął w drugim pokoju, a mój ojciec cierpiał. Wtedy cały świat się rozpada. Jesteś świadkiem śmierci wszystkich, których kochasz. Nie czuję złości ani zemsty. Czuję się taka pusta”.

Dilek jest jedną z dziesiątek tysięcy ludzi, którzy przeżyli trzęsienie ziemi, ale teraz już zawsze będą musieli stawić czoła potencjalnie stresującemu życiu.

W tym tygodniu otrzymałem wiadomość tekstową od innego ocalałego. Napisał: „Ci z nas, którzy teraz żyją, pozostaną pod gruzami aż do dnia naszej śmierci”.

Psychologowie twierdzą, że osoby, które przeżyły takie traumatyczne wydarzenie, przejdą przez fazy: początkowy szok, niepokój i strach zostaną wkrótce zastąpione stanem zaprzeczenia.

Radzenie sobie z traumą tej wielkości nie było łatwe, powiedział Kacay Duru z Tureckiego Stowarzyszenia Psychologów, ale rozmowa o tym i wyrażanie uczuć i myśli na temat tego, czego doświadczyło, powinno być pierwszym krokiem w kierunku wyzdrowienia.

Ostrzegł, że jeśli wsparcie psychospołeczne nie będzie dostępne dla potrzebujących podczas tego procesu żałoby, wiele osób może skończyć z poważnymi zaburzeniami, takimi jak zespół stresu pourazowego (PTSD), depresja lub nadużywanie substancji.

„Wszyscy powinniśmy zapytać siebie nawzajem: jak się masz? Czy jest coś, co mogę dla ciebie zrobić?”

„Musimy powiedzieć: jestem tu dla was. Musimy przekazać wiadomość, że jesteśmy solidarni z potrzebującymi i staramy się zrozumieć ich doświadczenie, jesteśmy po to, aby ich wysłuchać, pomóc im i podzielić się tymi wszystkimi uczuciami. ”

Ostrzegł, że normalny stan nie będzie oznaczał powrotu do tego, jak wyglądało życie przed trzęsieniem ziemi, ale raczej nową normalność. Ta nowa normalność będzie musiała zostać zbudowana i zajmie to trochę czasu.

Ale trudność tego zadania została podkreślona, ​​gdy nowy zestaw trzęsień ziemi nawiedził i tak już zniszczone miasto Hatay.

Te nie były tak silne jak pierwsze dwa, ale ludzie w panice wychodzili na ulice, płakali z rozpaczy, zastanawiając się, czy stoją w obliczu niekończącego się koszmaru. Niektórzy byli źli, zastanawiając się, co można zrobić, aby uratować życie.

Teraz w Stambule opuściłem strefę katastrofy, ale wciąż jestem otoczony traumą. Są przyklejeni do telewizora i ekranu telefonu komórkowego, jak miliony innych.

Ponieważ największe miasto Turcji leży na linii uskoku, ludzie tutaj nie mogą powstrzymać się od pytania: czy w przyszłości przeżyją tę samą tragedię? Co mogą zrobić, aby temu zapobiec?

Wraz z nadejściem żałoby zbiorowe traumy i sposoby reagowania na nie stały się kolejnym poważnym wyzwaniem dla Turcji.