Spadek kursu złotego uwydatnia trudną operację równoważenia, jaką prowadzą banki centralne

Otrzymuj aktualizacje Narodowego Banku Polskiego za darmo

Wyślemy Ci Codzienne podsumowanie MIFT Wyślij e-mail z najnowszymi informacjami Narodowy Bank Polski Wiadomości każdego ranka.

Polski złoty osłabił się o około 3 procent w stosunku do euro od czasu niespodziewanej decyzji Narodowego Banku Polskiego o obniżeniu stóp procentowych w środę, co uwypukliło delikatną równowagę, z jaką borykają się bankierzy centralni, próbując wspierać wzrost gospodarczy, podczas gdy inflacja pozostaje wysoka.

Organy ustalające stopy procentowe w Polsce obniżyły w tym tygodniu koszty pożyczek o 0,75 punktu procentowego do 6 procent, co stanowi ruch trzykrotnie większy niż oczekiwali analitycy, choć inflacja utrzymuje się na poziomie 10,1 procent.

Słaba waluta grozi podsyceniem inflacji poprzez podniesienie cen importu i pobudzenie popytu na eksport.

Prezes polskiego banku centralnego Adam Głabiński powiedział, że decyzję podjęto w oparciu o „radykalnie zmienione” perspektywy gospodarcze, przy czym perspektywa recesji w Niemczech jest szczególnie niepokojąca dla polskiego eksportu. Dodał, że spodziewa się, że inflacja spadnie we wrześniu do nieco ponad 8,5 proc. i będzie nadal spadać wraz ze osłabieniem gospodarki.

„Polskę łączy pępowina z Niemcami, które cierpią na swoistą stagflację” – powiedział Gustavo Medeiros, szef działu badań w Ashmore Group.

Dane z tego tygodnia pokazały, że niemiecka gospodarka szybko się pogarsza, a produkcja przemysłowa spadła w lipcu o 0,8 procent, znacznie bardziej niż oczekiwano. Inflacja bazowa w Niemczech, która nie obejmuje zmiennych cen żywności i energii, od października ubiegłego roku utrzymuje się na poziomie powyżej 5 procent.

„Polska starała się być bardziej proaktywna i wyprzedzać to, co jej zdaniem będzie szerszym spowolnieniem wzrostu” – powiedział Aaron Grehan, dyrektor ds. zadłużenia w walutach twardych rynków wschodzących w Aviva Investors.

Posunięcie to następuje w krytycznym momencie dla Europejskiego Banku Centralnego, który rozważa, czy podnieść stopy procentowe, chodząc po linie, próbując ujarzmić wysokie ceny, unikając jednocześnie pogłębienia pogorszenia koniunktury gospodarczej.

Spadek złotego może być ostrzeżeniem dla innych banków centralnych, gdy zaczną one obniżać stopy procentowe.

„To ekstremalny krok” – powiedział Salman Ahmed, globalny szef makroekonomii w Fidelity International. „Sygnałem, jaki wysyłają na rynek, jest to, że będą tolerować inflację”.

Część ekonomistów twierdzi, że na polski bank centralny w nadmierny sposób wpływają cele rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość, przed którą w przyszłym miesiącu stoją wybory parlamentarne.

Waluty w sąsiednich Czechach i na Węgrzech również straciły na skutek decyzji Polski w sprawie stóp procentowych. Jednak ruchy te były spokojniejsze, ponieważ analitycy twierdzą, że kraje te rzadziej powodują szoki w polityce pieniężnej.

Narodowy Bank Czeski utrzymuje stopy procentowe na poziomie 7 procent od czerwca ubiegłego roku i oczekuje się, że utrzyma je ponownie na posiedzeniu w tym miesiącu. Stopa inflacji zasadniczej spadła w lipcu do 8,8 proc.

Od maja Narodowy Bank Węgier stopniowo obniżał stopy procentowe z 18 do 14 procent, w związku z tym, że inflacja spadła z najwyższego poziomu ponad 25 procent na początku tego roku do 16,4 procent w sierpniu.

Przed decyzją Polski w sprawie stóp procentowych silniejszy złoty był postrzegany jako skuteczny w ograniczaniu importowanej inflacji. Grehan powiedział, że jest mało prawdopodobne, aby bank centralny tolerował szybką dewaluację waluty, ale dodał, że Polska będzie miała duże rezerwy walutowe, jeśli zdecyduje się interweniować w celu wsparcia waluty.