Niewiele schronisk działa na granicy Polski z Ukrainą pomimo napływu uchodźców

Paul Sanuki nigdy nie wyobrażał sobie, że nadal będzie udzielał schronienia ukraińskim uchodźcom w biurze swojej firmy przewozowej w Radimnie w Polsce, w pobliżu granicy z Ukrainą, cztery miesiące po tym, jak The Globe and Mail po raz pierwszy opublikowało jego schronienie.

Pan Sanuki powiedział w tym tygodniu, siedząc przy małym stoliku w pobliżu drzwi wejściowych swojej rodzinnej firmy, położonej wzdłuż ruchliwej ulicy na terenie przemysłowym w mieście.

Pan Sanocki i jego żona Ewelina zaczęli przyjmować rodziny uchodźców zaraz po tym, jak 24 lutego Rosja najechała Ukrainę, kiedy to dziesiątki tysięcy Ukraińców zaczęły gromadzić się przez granicę w poszukiwaniu bezpieczeństwa. „To było bardzo poruszające” – wspomina. „Widzieliśmy ludzi z jedną walizką, wszystkie ich rzeczy w jednej walizce”.

Para szybko przekształciła mały obszar biurowy nad warsztatem naprawczym w pomieszczenia mieszkalne dla około 12 osób. Postawili kuchenkę mikrofalową, lodówkę, dziewięć łóżek, pralkę i półki załadowane jedzeniem. Większość rodzin uchodźców została na dzień lub dwa, a para często pomagała ludziom znaleźć transport do Niemiec, Włoch i innych krajów.

Wielu uchodźców, którzy spędzili czas w schronisku, twierdzi, że pomoc rodziny Sanukeze uratowała życie. Rosina Aksamitovskaya spędziła kilka dni w swoim biurze na początku marca z matką i dwójką dzieci. Przyjechali z Kijowa i chcieli przenieść się do Berlina, gdzie rodzina miała krewnych, ale nie wiedzieli, jak zorganizować transport. Pan Sanocki zdołał w ostatniej chwili dowieźć ich autobusem do Niemiec.

„Zakochaliśmy się w nim i jego rodzinie w tak krótkim czasie, zostawiliśmy Powella i jego rodzinę, prawie się rozpłakał i był zdenerwowany, że wyjeżdżamy. To było bardzo wzruszające” – powiedziała pani Aksamitovskaya w e-mail.

Pan Sanuki powiedział, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy zbliżył się do dziesiątek uchodźców, z których wielu utrzymuje regularne kontakty. Prowadzenie małego schroniska zmieniło też jego spojrzenie na życie.

„Przed wojną nie żyliśmy właściwie” – powiedział. „Po prostu myśleliśmy o pracy, pracy i pracy. Teraz nie obchodzi mnie więcej pieniędzy na naszym koncie bankowym.” To zmieniło sposób, w jaki patrzę na życie. Jestem teraz osobą bogatą”.

Szkoły w całej Polsce są napięte, ponieważ zmagają się z napływem ukraińskich uczniów-uchodźców

Ale naciski związane z opieką nad tak wieloma osobami i ponoszeniem wszystkich związanych z tym kosztów zaczynają zbierać swoje żniwo. Firma przewozowa borykała się z problemami, a dwie córki Sanuki – w wieku 14 i 9 lat – czuły się zaniedbane. Para prawie zamknęła schronisko w marcu, ale udało im się utrzymać go dzięki darowiznom od pary Kanadyjczyków – znanych po prostu jako „Brent i George” – którzy czytali o panu Sanuki w The Globe and Mail. „Gdyby nam nie pomogli, zdecydowanie byśmy się zamknęli” – powiedział.

W maju dostali jeszcze większy impuls, kiedy pracownicy amerykańskiej organizacji charytatywnej Core Response, założonej przez aktora Seana Penna, pojawili się i zaczęli pokrywać miesięczne koszty schronienia Sanockis, które wynoszą około 83 000 dolarów.

Wsparcie finansowe pozwoliło parze na utrzymanie schronienia. Mogli też kupić nowe meble, łóżka i sprzęty. Izraelska organizacja charytatywna pomogła również zainstalować plac zabaw dla dzieci na parkingu firmy, a rodzina Sanukis stworzyła niewielką kolekcję roślin, którą regularnie pielęgnują rodziny uchodźców.

Tempo schroniska dramatycznie zwolniło i obecnie polegają oni w dużej mierze na przekazywaniu z ust do ust uchodźców szukających tymczasowej pomocy. „Ludzie kogoś znają i łączą się z nami” – powiedział pan Sanuki. We wtorek w schronisku przebywało około dziewięciu kobiet i dzieci, a pan Sanuki oszacował, że od końca lutego przeszło przez schronisko około 300 osób.

Ostoja sanocka jest jedną z nielicznych nadal działających w Radymnie i okolicach Przemyśla, polskich miejscowościach przy granicy z Ukrainą. Kiedy w pierwszych tygodniach wojny Polacy hojnie otworzyli broń i domy Ukraińcom, poparcie zaczęło słabnąć.

W chwili wybuchu wojny Przemyśl miał ponad sześć schronów w szkołach i innych budynkach cywilnych. Większość z nich została zamknięta, a największe puste schronisko dla supermarketów na obrzeżach miasta ma wkrótce zostać zamknięte. W tym miesiącu planowane jest również zamknięcie rządowego ośrodka dla uchodźców ukraińskich na dworcu kolejowym w Przymyślu. A popularne w lutym i marcu oferty darmowego transportu do miast w całej Europie całkowicie się wyczerpały, pozostawiając wielu nowo przybyłych uchodźców z trudem zdobywania funduszy na dalszy rozwój.

„Wielu z nich kupuje bilet na powrót na Ukrainę” – powiedział Maxim Nakonichny, stały wolontariusz na stacji kolejowej. „Najgorsze jest, gdy pojawiają się bez wystarczającej ilości pieniędzy, aby gdzieś iść lub wrócić do domu”.

Podczas gdy liczba Ukraińców przekraczających granicę Polski spadła do około 20 000 dziennie – mniej niż połowa liczby przekraczającej granicę na początku marca – uchodźcy wjeżdżający do Polski często pochodzą z najbardziej ogarniętych wojną części Ukrainy. Teraz historie są najtrudniejsze – powiedział Igor Horko, szef Domu Ukraińskiego w Przemyślu. „Gdy potrzeba jest największa, wsparcie się kończy”.

Dom Ukraiński prowadzi jedno z nielicznych nadal działających w mieście schronisk. Ośrodek posiada około 50 łóżek, a niektórzy uchodźcy mieszkają w ośrodku kultury od miesiąca.

Pan Hurco powiedział, że wolontariusze mają do czynienia z trudniejszymi przypadkami, w tym z kobietą z zaburzeniami używania substancji. Wolontariusze musieli też doradzić 16-letniej dziewczynce, której matka zmarła tydzień po przybyciu do schroniska z Donbasu we wschodniej Ukrainie. „Córka chciała wrócić do domu, aby rozsypać prochy matki, ale powiedzieliśmy, że to zbyt niebezpieczne” – powiedział pan Hurco.

W Radimnie pan Sanuki powiedział, że kolejnym narastającym problemem jest wykorzystywanie uchodźców przez pracodawców. Powiedział, że dwie kobiety mieszkające w sierocińcu wyjechały niedawno do pracy w rozlewni w innej części Polski. Ale planują wrócić do schroniska jeszcze w tym miesiącu, ponieważ pracodawca płacił im mniej niż innym pracownikom i nie dawał im umów o pracę. Powiedział, że uchodźcy „więcej pracują i zarabiają mniej”.

Nadal próbuje znaleźć pracę i odpowiednie mieszkanie dla uchodźców, często oferując czynsz. Jednak w okolicy coraz mniej pracy i mieszkań, a miejscowi coraz bardziej obawiają się rosnącej liczby Ukraińców w społeczności.

Według pana Horko, każdego dnia na dworzec kolejowy w Przemyślu przybywa około 2000 uchodźców, ale udziela się im znacznie mniej wsparcia. „Większość ludzi straciła domy i wszystko. Naprawdę potrzebują pomocy” – powiedział.

Nasze biuletyny Poranne i Wieczorne Aktualizacje zostały napisane przez redaktorów Globe i zawierają zwięzłe podsumowanie najważniejszych nagłówków dnia. Zarejestruj się dziś.