David Strathairn: „Remember This” przenosi historię „Prawie Jamesa Bundiana” do Chicago Shakespeare

Nominowany do Oscara aktor David Strathairn nigdy nie unikał przedstawiania skomplikowanych postaci historycznych, występując w rolach od miotacza White Sox Eddie Cicotte („Ośmiu mężczyzn na zewnątrz”) i szefa policji Sida Hatfielda („Matewan”) po Edwarda R. Morrow („Dobranoc i powodzenia”), sekretarz stanu William Seward („Lincoln”) i szczery powieściopisarz John Dos Passos („Hemingway i Gellhorn”).

Strathairn, także doświadczony aktor na Broadwayu, odnajduje jeden ze swoich najtrudniejszych obrazów na scenie w „Remember This: Jan Karsky’s Lesson”, który zadebiutuje w Chicago w Shakespeare Theatre w Chicago. Celem indywidualnego pokazu jest wyeksponowanie Karskiego, polskiego bojownika ruchu oporu w czasie II wojny światowej, którego spuścizna jest dziś mało znana.

„Jan Karski był niezwykłą osobą” – mówi Strattern. „Historia jego życia musi być opowiedziana, opowiedziana na nowo i utrzymywana przy życiu w umysłach ludzi zmagających się z pytaniami o to, jak dawać świadectwo temu, co dzieje się w dzisiejszym świecie”.

Karski (1914-2000) był naocznym świadkiem zbrodni nazistowskich, a informacje, które uciekł z Polski, zawierały jedne z najwcześniejszych relacji o Holokauście, które spotkały się z niedowierzaniem przez przywódców w Londynie i Waszyngtonie. Po wojnie uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Doktoryzował się na Georgetown University, gdzie spędził cztery dekady w School of Foreign Policy.

Karski niewiele mówił o swoich wojennych wyczynach aż do 1985 roku, kiedy poproszono go o udział w „Holokauście”, dziewięciogodzinnym filmie dokumentalnym reżysera Claude’a Lanzmanna o Holokauście. Został później nazwany Sprawiedliwym wśród Narodów Świata przez Yad Vashem, Miejsce Pamięci Holokaustu w Jerozolimie, a w 2012 r. został pośmiertnie uhonorowany w Stanach Zjednoczonych Prezydenckim Medalem Wolności.

Jako profesor teatru i sztuk performatywnych oraz współdyrektor Global Performance and Politics Lab w Georgetown, Derek Goldman zdawał sobie sprawę z legendarnego statusu Karskiego jako profesora. Ale dopiero w setne urodziny Karskiego, kiedy poproszono go o opracowanie artykułu o nim, zaczął badać całą swoją historię i „skoncentrował się na jej mocy i rezonansie”.

Goldman wraz ze współscenarzystą Clarkiem Youngiem rozpoczęli współpracę nad projektem w 2014 roku, opierając scenariusz na wywiadach, archiwach i wspomnieniach Karskiego List z Polski: historia sekretnego kraju.

Goldman, również reżyser spektaklu, natychmiast skontaktował się ze swoim przyjacielem Stratternem, współpracownikiem przy kilku poprzednich projektach: „Od razu odczułem, że pokora, podejście i duch Davida będą odpowiednie. duchowej sprawności w kategoriach różnych zapisów ludzkości”, przez które przechodzi Dawid”.

Miejsce to jest salą lekcyjną Karskiego i słuchaczami jego uczniów, którzy kronikują swoją historię w czasie wojny, od służby w polskiej armii, przez ucieczkę z sowieckiego obozu pracy, po służbę w polskim podziemiu i kolejne podróże do Londynu, gdzie poznał Brytyjczyków. sekretarz spraw zagranicznych Anthony Eden oraz do Stanów Zjednoczonych, gdzie spotkał się z prezydentem Franklinem Rooseveltem.

„Historia Karsky’ego to prawie James Bundian” – mówi Strattern. „Był bardzo jasny w swoich opowieściach i naukach i pomyśleliśmy, że może to pasować do gry jednoosobowego show”.

Remember This (wersja filmowa, która ma się ukazać w przyszłym roku) zaczęło się jako praca zespołowa ze Stratairenem i studentami Georgetown University, ale przekształciło się w solowe wcielenie dopiero po tym, jak kreatywny zespół spędził czas w Krakowie ze studentami, którzy wnieśli swoje umiejętności fizyczne na warsztaty .

Pod koniec tego tygodnia zaczęli organizować bardziej intensywne fizyczne momenty, niż się powszechnie uważa w jednoosobowym programie, a rola zaczęła zmieniać się w bardzo fizyczną dla nieistniejącego już 72-letniego aktora.

W prostym zestawie z kilkoma rekwizytami fizyczność Strathairna (upadek z jadącego pociągu, uderzenie w gestapo itp.) stała się kluczem do opowiadania historii, mówi Goldman, który przyznaje, że początkowo był oporny na jednoosobowe przedstawienie.

„Ale zaczynamy dostrzegać, w jaki sposób utwór może być energiczny i żywy oraz w naprawdę ekscytujący sposób przeprowadzić nas przez wydarzenia z życia młodszego mężczyzny przez ciało starszego mężczyzny” – mówi Goldman. Widzieliśmy, że może to mieć głęboki wpływ na publiczność. Występ Davida jest osiągnięciem fizycznym, ale także bardzo imponującym osiągnięciem emocjonalnym.

Strathairn i Goldman mają nadzieję, że sztuka wywoła dialog, który znajdzie oddźwięk w dzisiejszym świecie.

„Nieczęsto masz okazję śledzić tego rodzaju postać, śledzić tego rodzaju historię w dramatyczny sposób, w którym wszyscy czuliśmy, że aplikacja jest czymś więcej niż tylko zabawą” – wyjaśnia Strattern. „Mamy nadzieję, że pytania dotyczące spuścizny Karskiego zostaną zadane w bardzo poważny i przemyślany sposób”.

Goldman dodaje: „To nie jest tylko sztuka o przemyśleniu historii.

„Raczej taki, który współbrzmi z chwilą i miejscem prawdy i tym, co oznacza świadectwo. Karsky mówił o idei indywidualnej odpowiedzialności, idei, że jednostki mogą mieć wpływ na otaczający ich świat. Mamy nadzieję, że jest to projekt, który zjednoczyć ludzi w trudnym dialogu, a nie argumentować za czymś innym”.